De beelden voor Boerenland brengen de kernhandelingen van het traject in beeld: bruggen bouwen, keuzes maken, investeren, samenwerken en transformeren.
Ze brengen ruimtelijke en beleidsmatige bewegingen terug tot eenvoudige vormen, tot herkenbare gebaren.
Boerenland is een initiatief van Labo Ruimte, een samenwerking tussen het Departement Omgeving en het Team Vlaams Bouwmeester, dat de toekomst van landbouw in Vlaanderen verkent.
Het onderzoekt hoe landbouw en open ruimte zich tot elkaar verhouden en hoe ontwerp kan bijdragen aan een duurzaam en leefbaar landbouwlandschap.
De studie vond plaats in twee regio’s, Leiedal en Voorkempen, waar ontwerpteams samenwerkten met landbouwexperts en beleidsmakers om gedeelde perspectieven te ontwikkelen.
De reeks bestaat uit heldere, bijna iconische beelden die niet inzoomen op de details van het boerenland, maar de handelingen tonen waarmee richting wordt gezocht in een gedeelde ruimte.
Circulaire transities in de gebouwde omgeving brengen systemische verschuivingen met zich mee: van materiaalhergebruik en renovatie boven nieuwbouw tot ontwerp voor demonteerbaarheid en het gebruik van bio-based en gerecycleerde materialen. Eenvoudige schema’s — cirkels, ladders, vlinders, driehoeken — hebben deze principes breed ingang doen vinden. Maar nu de aandacht verschuift van theorie naar realisatie, volstaan ze niet langer. Circulaire transities blijken ingebed in verstrengelde circuits van kennis, waarden en macht die de gebouwde omgeving vormgeven. Om deze dynamieken te begrijpen en te begeleiden zijn verbeeldingskaders nodig die deze sociaal-ruimtelijke verhoudingen zichtbaar maken.
Vanuit Donna Haraway’s String Figures benadering beschouwt dit doctoraat circulariteit als een relationeel en voortdurend evoluerend proces. Via mixed-method participatief actieonderzoek ontwikkelt en test het visuele methoden die de sociaal-ruimtelijke complexiteiten van circulaire transities (ont)warren. De visualisaties brengen plaatsgebonden circulariteitspotenties aan het licht en tonen hoe materialen, ruimtes en actoren met elkaar verbonden zijn.
Het onderzoek maakt deel uit van het interdisciplinaire project Regenerating Flemish Industry Parks (REFLIP) en focust op de bestaande Vlaamse industry parks van Haasrode en Kortrijk-Noord. Daarin worden dynamieken tussen actoren, ruimtelijke condities, politieke perspectieven en temporele cycli in kaart gebracht. Het doctoraat introduceert vijf visualisatie-methoden — Switchboard, Routemap, Comics, 2×2 Futures en Photographic Gun — die abstracte principes verankeren in concrete projectcontexten. Deze methoden maken verstrengelingen zichtbaar door onderlinge afhankelijkheden in projecten te identificeren en bespreekbaar te maken in participatieve trajecten.
De visualisaties richten zich zowel op mogelijke toekomsten als op bestaande proto-circulaire praktijken: langetermijndenken, herstel, zorg, en andere gesitueerde handelingen die vaak onopgemerkt blijven. Door deze praktijken te herkaderen als onderdeel van circulaire transities bevraagt het onderzoek generieke toolboxen en onderzoekt het hoe circulariteit kan voortkomen uit wat lokaal aanwezig is.
Zo dragen de visualisaties bij aan projectgebonden kennis, de integratie van waarden en de versterking van handelingsruimte bij betrokken actoren. Als procesondersteunende instrumenten voor participatief ontwerp en als verzamelingen van plaatsgebonden inzichten maken ze het mogelijk om samen circulariteitspotenties te beoordelen en paden te verkennen richting regeneratieve, niet-extractieve toekomsten voor de gebouwde omgeving.
Lees artikel in SPOOL
Lees artikel in Planning Practice and Research
In samenwerking met Hanne Van Gils werden illustraties ontwikkeld voor het Ruimterapport van de Provincie West-Vlaanderen. De beelden geven vorm aan beleidskaders die richting geven aan het ruimtelijk beleid van de komende jaren – van de transitie naar hernieuwbare energie tot het versterken van levendige kernen en het vrijwaren van open ruimte.
Een beleidsplan is vaak zware kost. De illustraties verlagen die drempel en maken het document toegankelijker, zonder de nuance van het beleid te verliezen. Ze verhelderen complexe thema’s zoals het afremmen van wonen in buitengebied, het clusteren van economische functies of het omgaan met functiewijzigingen in open ruimte. Tegelijk blijven ze bewust abstract, zodat ze ruimte laten voor interpretatie. Statische ruimtelijke elementen werden verpersoonlijkt en in interactie gebracht met mensen, dieren en elkaar.
Sinds 1 november 2017 is Peter Vanden Abeele stadsbouwmeester van de Stad Gent. Met een brede blik bouwt de stadsbouwmeester mee aan een leefbare, kwalitatieve en coherente stad. Sinds 2020 ondersteunt Ellen Verbiest het team van de Gentse Stadsbouwmeester op freelance basis bij het cartografisch verbeelden van gevoerd onderzoek.
Architectuurwijzer en Cera lanceren een platform met meer coöperatief wonen in Vlaanderen als ambitie. In nauwe samenwerking met Hanne Van Gils werkte Ellen Verbiest illustraties uit voor de nieuwe website.
Een coöperatie is een vorm van zelforganisatie van burgers. Ze wachten niet op de markt of de staat om hun probleem op te lossen, maar nemen het heft in eigen handen. Ze verenigen zich en kunnen op die manier gezamenlijk doelen bereiken die voor elk individu apart onbereikbaar zouden zijn geweest.
Het doel van een coöperatie kan heel divers zijn, zoals het zelf produceren van hernieuwbare energie of het voorzien in biologisch geteeld voedsel. Het gezamenlijke doel kan ook kwalitatief wonen zijn. Een wooncoöperatie is dan een groep van burgers die zich verenigen om samen hun woonbehoeften en woonwensen te realiseren.
Zeg niet langer bar, maar zeg kantine.
Zeg niet zaal, maar zeg lounge.
Zeg niet stoelen, zeg tribune.
Zeg niet napraten, maar zeg de overwinning vieren.
Van de amateurs tot de profs, onze culturele clubs zijn wereldklasse.
Om de culturele sector te steunen heeft Onder Stroom voetballogo’s ontworpen voor tal van culturele huizen.
Leefbuurten zijn levendige, klimaatrobuuste en autoluwe buurten waar het aangenaam wandelen, fietsen èn wonen is. Met de brochure willen de Vlaamse BWMSTR en Fietsberaad Vlaanderen alle actoren inspireren die een bijdrage kunnen leveren aan het ontwerp en de realisatie van Leefbuurten. Ellen Verbiest werkte op basis van de definitie van leefbuurten coverbeelden voor twee brochure uit, fase I: Onderzoekstraject en fase II: Begeleidingstrajecten.
Download de brochures via de website van Team Vlaams Bouwmeester.
Een beeldverhaal illustreert het Stratencluster-onderzoekstraject dat werd uitgevoerd door Stad Antwerpen en Labo RUIMTE. Het onderzoek gebruikt de schaal van een “stratencluster” om een aantal uitdagingen in de transitie naar een duurzame stad op een geïntegreerde manier aan te pakken. De diverse onderzoeksresultaten werden door Ellen Verbiest hertekend, geüniformeerd en gebundeld in een beeldverhaal. Tekst door Hugo Lauwers en Labo RUIMTE.
Deze ontwerpstudio over mobiliteit, infrastructuur en publieke ruimte in Tirana onderzoekt of er voordelen te ontdekken zijn in gedeelde ruimte voor mobiliteit en in het verbinden van verschillende ruimtelijke disciplines (verkeerstechnische en ontwerpende vaardigheden).
Albanië, het gekozen territorium, is geografisch dichtbij, maar (nog) niet volledig onderhevig aan stedenbouwkundige regels en planningsprocessen in Europese stijl. Spontane oplossingen vullen de ‘gaten’ in structuur en regulering. De studio verkent of Albanië in de overgang van een eerder verouderde naar een hyperefficiënte mobiliteit voorbij kan gaan aan het overgedefinieerde, door infrastructuur gedomineerde stadsmodel van het ‘ontwikkelde’ deel van de wereld.
Strategie O wil een basis zijn voor een slagkrachtige beleidsdifferentiatie, in functie van meerwaarde en toekomstwaarde, over de traditionele sectorgrenzen heen. De opdracht voor Ellen Verbiest bestond erin om de hiërarchische en polycentrische netwerkstructuur van knooppunten en lijninfrastructuren in Vlaanderen in beeld te brengen.
